Po nowelizacji łatwiejsze jest poszukiwanie rachunków należących do zmarłego
Nowelizacja Prawa bankowego z dnia 1 lipca 2016 r. przyniosła duże ułatwienie spadkobiercom zmarłego posiadacza rachunku bankowego. Dotychczas dużym problemem było ustalenie, w jakim banku zmarły posiadał rachunek bankowy. W Polsce jest obecnie (stan na czerwiec 2016 r.) 37 banków komercyjnych i 560 banków spółdzielczych. Jeżeli zmarły pozostawił po sobie rachunek w jakimś małym banku spółdzielczym, to dla spadkobierców poszukiwanie tego rachunku było trudne i czasochłonne. Pieniądze z rachunku zmarłego nie mogły być wówczas wypłacone spadkobiercom, ponieważ rachunek ten nie był znany.
Od 1 lipca 2016 r. funkcjonuje Centralna informacja o rachunkach. Dzięki tej zmianie spadkobierca może w dowolnym oddziale banku komercyjnego lub spółdzielczego złożyć wniosek o udzielenie informacji na temat rachunków bankowych posiadanych przez zmarłego w jakimkolwiek banku – w odpowiedzi spadkobierca uzyskuje wykaz wszystkich rachunków bankowych posiadanych przez zmarłego we wszystkich bankach komercyjnych i spółdzielczych w Polsce. Stanowi to duże uproszczenie dla osób poszukujących rachunków bankowych po zmarłych spadkodawcach.
Wypłata na rzecz uprawnionego w przypadku pozostawienia dyspozycji na wypadek śmierci
Posiadacz rachunku bankowego jeszcze za życia może wydać dyspozycję wkładem na wypadek śmierci. Kwota takiej wypłaty (bez względu na liczbę wydanych dyspozycji), nie może być wyższa niż dwudziestokrotne przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za ostatni miesiąc przed śmiercią posiadacza rachunku – w lipcu 2016 r. maksymalna kwota dyspozycji na wypadek śmierci wynosi 85.010,20 zł. Kwota ta nie wchodzi do majątku spadkowego.
Aby odzyskać kwotę określoną w dyspozycji wkładem na wypadek śmierci, osoba uprawniona musi powiadomić bank o śmierci właściciela rachunku. Najczęściej bank na potwierdzenie tego faktu zażąda odpisu aktu zgonu.
Od 1 lipca 20016 r. w wyniku nowelizacji Prawa bankowego na banki nałożono obowiązek niezwłocznego zawiadomienia wskazanych przez posiadacza rachunku osób o możliwości wypłaty określonej kwoty w przypadku powzięcia przez bank informacji o śmierci posiadacza rachunku, który wydał dyspozycję wkładem na wypadek śmierci.
W jaki sposób wypłacić pieniądze z rachunku zmarłego, jeżeli nie pozostawił on dyspozycji wkładem na wypadek śmierci?
Pieniądze pozostawione przez zmarłego na rachunku bankowym przechodzą na jego spadkobierców. Aby uzyskać wypłatę z rachunku pozostawionego przez zmarłego, należy udać się do banku i przedstawić komplet dokumentów, na który składają się najczęściej: odpis aktu zgonu posiadacza rachunku i postawienie o nabyciu spadku lub notarialne poświadczenie dziedziczenia. W praktyce zdarzało się, że w przypadku wielu spadkobierców, niektóre banki żądały także przedłożenia umowy o podziale majątku spadkowego zawartej pomiędzy spadkobiercami lub wyroku sądu w przedmiocie podziału majątku spadkowego a także zaświadczenia o uiszczeniu podatku od spadku z odpowiedniego urzędu skarbowego. Pieniądze z rachunku zmarłego powinny zostać wypłacone przez bank niezwłocznie po dopełnieniu wszystkich formalności.
Ważną zmianą w Prawie bankowym obowiązującą od 1 lipca 2016 r. jest nowa zasada, że umowa rachunku bankowego, którego posiadaczem jest osoba fizyczna, niezawarta w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej, ulega rozwiązaniu z dniem śmierci posiadacza rachunku. Jednakże umowę rozwiązaną z dniem śmierci posiadacza rachunku uważa się za wiążącą do chwili wypłaty przez bank środków pieniężnych osobie posiadającej do nich tytuł prawny.
Autor: radca prawny Radosz Pawlikowski
Kancelaria Radcy Prawnego Wrocław